قوانین و مقررات بسکتبالبسکتبال مانند سایر رشته هاي ورزشی تاریخچه خاص خود را دارد و از زمان پیدایش آن تا کنون، تغییرات قابلملاحظه اي درقوانین، مقررات، شکل بازي و دیگر ابعاد آن بوجود آمده است که بخشی از آنها براي مطالعه دانشجویانعزیز واحد بسکتبال ارائه میگردد.تا قبل از سال 1891 میلادي در فصل زمستان فعالیت هاي ورزشی بسیار کم رونق شده و به ژیمناستیک،حرکات سوئدي و راهپیمایی خلاصه می شد و در بعضی نقاط هم که فقط تیمهاي فوتبال و بیسبال فعالیت میکردند ورزشبصورت تعطیل در می آمد . از این رو، دست اندرکاران امر بر آن شدند تا ورزشی ابداع نمایند که از طرفی امکان اجراي آندر تمام فصول سال میسر باشد و از طرف دیگر ادامه فعالیت هاي ورزشی ورزشکاران دو رشته فوق نیز در خارج از فصل1270 هجري شمسی) توسط یکی از اساتید ورزش کالج امریکایی اسپرینگ ) امکانپذیر گردد . لذا بسکتبال در سال 1891ابداع شد. چون در این بازي از سبد و (Dr. James A. Naismith) به نام دکتر جیمز نیسمیت (Springfield) فیلدتوپ استفاده می شد و هدف پرتاب و قرار دادن توپ در داخل سبد بود نام بسکتبال را بر روي آن نهاده و اولین مسابقهبین دو تیم در سال 1892 را که مربیگري یکی از تیمها را نیز، خود بعهده داشت، به انجام رساند. اولین تیم بانوان نیز درسال 1891 تشکیل گردید.قوانین و مقررات بتدریج بگونه اي تغییر کرده که امروزه بسکتبال به یکی از جذابترین رشته هاي ورزشی دنیا ومسئولیت تدوین و کنترل اجراي قوانین آنرا (FIBA) دانشگاهی تبدیل گشته و در حال حاضر فدراسیون جهانی بسکتبالبعهده دارد. امروزه مسابقات بسکتبال در سطح قهرمانی جهان، المپیک، قهرمانی دانشجویان و مسابقات بین المللی بهمناسبتهاي مختلف بصورت آماتور برگزار میشوند. ولی در کشور امریکا، مسابقات بصورت حرفه اي و با مقررات ویژهبرگزار می گردد. ( NBA ) انجمن بسکتبال امریکا1314 شمسی براي اولین بار توسط آقاي فریدون شریف زاده که در آن زمان - این بازي در سالهاي 1315تحصیلات عالیه خود را در کشور ترکیه به پایان رسانیده بود به ایران آورده شد. نامبرده بعنوان معلم ورزش دبیرستانالبرز این ورزش را متداول نموده و سپس سایر مربیان ورزش در کشور به ترویج آن مبادرت ورزیدند. آهنگ گسترشبسکتبال در ایران نیز مانند سایر کشورهاي جهان بسیار سریع بود، بطوریکه تیم بسکتبال کشورمان توانست در بازي هايالمپیک 1948 لندن شرکت نماید و در سال 1951 در اولین دوره بازي هاي آسیایی در دهلی در جاي سوم آسیا قرار گیردو در حال حاضر نیز یکی از قدرتمندترین تیمهاي آسیایی بشمار می آید.کلیات بسکتبالبازي بسکتبال توسط دو تیم انجام می پذیرد که هر تیم شامل 5 بازیکن اصلی، 7 بازیکن ذخیره و 7 نفر همراهشامل سرپرست، مربی، کمک مربی، پزشک، ماساژور، مترجم و آمارگیر می باشد. هدف آنها عبور دادن توپ از حلقه وممانعت از گل زدن تیم مقابل است که توپ را می توان با رعایت مقررات در هر مسیر از زمین بازي بصورت پاس، دریبل وشوت مورد استفاده قرار داد.ابعاد زمین: 28 مترطول، 15 مترعرض و ارتفاع 7 متر تا سقف سالن و سطحی از جنس سخت. تمامی خطوط زمین به1 باشد. / عرض 5 سانتیمتر و شعاع دایره ها باید 802 از زیر / 1 متر، به ضخامت 3سانتیمتر و با ارتفاع 90 /05 *1/ تخته ھا: از جنس چوب یا طلق مخصوص و با ابعاد 803 متر از سطح زیر آن نصب می گردند. / تخته تا زمین و با حلقه هایی با ارتفاع 0574/9 - توپ: کروي شکل، به رنگ نارنجی و از جنس چرم، لاستیک یا مواد مصنوعی است. محیط توپ در حدود 78520 گرم ) براي زنان می باشد. اگر توپ - 567 گرم ) براي مردان و سایز 6 ( وزن 570 - سانتیمتر و باسایز 7 ( وزن 6501 بالا می آید . /2-1/ 1متر رها گردد، پس از برخورد با زمین تا ارتفاع 4 / به میزان مناسب باد شده باشد، وقتی از ارتفاع 80زمان بازي: در چهار دوره ده دقیقه اي بازي انجام میشود که بین ده دقیقه اول و دوم 2 دقیقه استراحت و بین ده دقیقهدوم و سوم که نیمه اول هم نامیده می شود پانزده دقیقه استراحت و بین وقتهاي سوم وچهارم نیز 2 دقیقه استراحتتوسط داوران داده می شود .** زمانهاي استراحت درخواست شده در طول بازي از جانب مربیان تیمها بدینصورت است که در طول مسابقه، هر تیممی تواند در مجموع ده دقیقه اول و دوم (نیمه اول) دو وقت استراحت و در مجموع ده دقیقه سوم و چهارم (نیمه دوم) سهوقت استراحت در خواست کند. نکته قابل توجه اینکه وقتهاي استراحت نیمه ها در صورتی که استفاده نشود قابل انتقال بهیکدیگر نیستند و براي هر وقت اضافی بازي (در صورت تساوي دو تیم در وقت قانونی) یک وقت استراحت می تواننددرخواست کنند. مدت زمان هرکدام از تایم هاي استراحت 1 دقیقه می باشد.6 متر است و هر توپی که / منطقه سه امتیازی: محوطه بیرونی نیم دایره اي شکل که فاصله خط سه امتیازي از مرکز حلقه 75از بیرون این منطقه به ثمر برسد سه امتیاز خواهد داشت.5 متر که خطوط عرضی روبروي حلقه ها نیز به /8 * 4/ منطقه محدوده یا سه ثانیه: مستطیل هایی به ابعاد 9نام خطوط پرتاب آزاد است.داوران: مسابقه معمولاً با همکاري سرداور و داوران زمین و کمک داوران میز اداره می شود. داوران باید لباس مخصوصداوري به تن داشته باشند که شامل پیراهن طوسی، شلوار بلند مشکی، کفش مشکی بسکتبال و جوراب مشکی است.مربیان: مربیان باید داراي کارت مربیگري معتبر بوده و حداقل بیست دقیقه قبل از ساعت شروع بازي فهرست کتبیاسامی و شماره بازیکنان، کاپیتان، مربی و کمکها را به منشی ارائه و حداقل ده دقیقه قبل از شروع بازي، پنج نفري که بایدبازي را آغاز نمایند مشخص و جدول اسامی را تائید و امضاء نمایند. فقط مربی یا کمک مربی می تواند درخواست زماناستراحت نموده و هنگام تعویض بازیکن او را به حالت آماده به میز منشی معرفی نماید. فقط کسی که نام او در جدولبعنوان مربی ثبت شده مجاز است در حالت ایستاده تیم را رهبري نماید و نفر جایگزین مربی نیز شامل همین قانون خواهدبود. ضمناً تعداد تعویض ها در بسکتبال محدودیت نداشته و طبق مقررات انجام پذیر است.بازیكنان: هر تیم باید داراي پیراهن و شورت ورزشی یک رنگ و ساده باشند. لباسها از اعداد چهار تا پانزده با رنگیمتفاوت شماره گذاري می شوند. پوشیدن پیراهن آستین دار و پوشیدن تی شرت در زیر پیراهن مجاز نیست، مگر اینکه بامجوز کتبی پزشک و همرنگ پیراهن باشد. تبلیغات روي پیراهن موقعی مجاز است که مانع دیدن شماره بازیکن نشود. درهر مسابقه، تیم اول (میزبان) باید لباس روشن بپوشد و تیم دوم (میهمان) لباس تیره رنگ داشته باشد. پایین پیراهنبازیکنان داخل زمین باید داخل شورت ورزشی باشد.که با پرتاب ( jump ball ) شروع بازي: هر تیم باید با تعداد نفرات اصلی کامل ( 5 بازیکن) بازي را از دایره وسطتوپ بین دو نفر از هرتیم توسط داور انجام میشود، آغاز کند . در ادامه بازي تعداد نفرات تا دو نفر هم می تواند کاهشیابد ولی کمتر از دو نفر بازي متوقف گردیده و نتیجه به ضرر تیمی که دیگر بازیکنی ندارد طبق مقررات اعلام می گردد. درشروع هر دوره 10 دقیقه اي توپ مالکیت تناوبی پیدا کرده و در شروع وقت سوم زمین تیمها عوض میشود.پایان و نتیجه بازی: در پایان وقت قانونی، هر تیمی که داراي امتیاز بالاتر باشد، برنده است. در صورت مساوي بودنامتیاز در وقت قانونی، بازي با وقت اضافی 5 دقیقه اي روي همان حلقه هاي وقت چهارم ادامه می یابد و درصورت تساويمجدد، وقتهاي اضافی 5 دقیقه اي تا تعیین برنده با فاصله هاي استراحت 2 دقیقه اي از یکدیگر و با مالکیت تناوبی وتعویض زمین ادامه می یابد. تخلف ھا:تخلف یعنی تخطی از قانون و جریمه آن فقط از دست دادن مالکیت توپ است و در جدول مسابقات ثبت نمیگردد. برخی از تخلفات بشرح زیر است:سه ثانیه: زمانی که تیمی توپ را در اختیار دارد نباید هیچ یک از بازیکنان آن تیم بیش از سه ثانیه در منطقهمستطیل رنگی (یا ذوزنقه اي شکل) تیم مقابل توقف نمایند. تمامی خطوط منطقه هم جزء منطقه محدوده محسوب میشوند .پنج ثانیه: بازیکن مالک توپ با وجود داشتن مدافع بیش از پنج ثانیه نمی تواند توپ را در دست داشته باشد. (اینقانون در زمان پرتاب توپ از اوت نیز اجرا می شود.)ھشت ثانیه: زمانی که بازیکنی مالکیت توپ را در زمین دفاعی خود در اختیار می گیرد بایستی در عرض هشتثانیه توپ را از زمین خارج کرده و به زمین حمله ببرد.٢۴ ثانیه: تیمی که مالک توپ شده باشد، باید در عرض 24 ثانیه توپ را به قصد شوت به طرف حلقه حریف رها کند.در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا 24 ثانیه مجددا آغاز شود ولی اگر توپ به تخته بخورد 24 ثانیه ادامهمی یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم 24 ثانیه ادامه می یابد.اگر دستگاه 24 ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل ثبت میگردد ولی اگر درهوا با دست بازیکن خودي لمس شود و گل شود امتیاز مردود می باشد.نکته قابل توجه: اگر بازي با پرتاب توپ به داخل، در زمین حمله ادامه پیدا کند، دستگاه 24 ثانیه بشرح زیر شروع بکارمیشود) : RESET ) میکند- اگر در زمان توقف بازي 14 ثانیه یا بیشتر از زمان 24 ثانیه باقی مانده باشد، همان زمان باقیمانده در شروع بازينخواهد شد . RESET اجرا خواهد شد و دستگاه 24 ثانیه- اگر در زمان توقف بازي 13 ثانیه یا کمتر از زمان 24 ثانیه باقی مانده باشد، دستگاه 24 ثانیه به 14 ثانیهخواهد شد . RESETموقعی که بازیکن توپ را در دست گرفته یک پا را ثابت و پاي دیگر :(Traveling تراولینگ ) Running رانینگمی گویند. اگر بازیکنی با توپ با دو پا (Pivot) را به هر طرف که بخواهد به حرکت در آورد پاي ثابت را پاي پیوتهمزمان به زمین بیاید هر دو پاي او پاي پیوت می باشد. اگر یک پاي خود را بلند کند پاي دیگر به عنوان پاي پیوتخواهد بود . بنابراین اگر پاي ثابت را هم به حرکت درآورده و گام بیشتري بردارد رانینگ محسوب خواهد شد.نیمه: تیمی که مالکیت توپ را در اختیار دارد نمی تواند آنرا از زمین حمله به زمین دفاعی برگرداند.تخلفات دریبل کردن دبل نام دارد که عبارتند از: :(Double) دبل- دریبل کردن با دو دست بطور همزمان- دریبل کردن، گرفتن توپ و مجددا دریبل کردن- حمل کردن توپ در هنگام دریبلخطاھا:خطاي شخصي: خطاي بازیکنی است که با بازیکن حریف برخورد کرده، او را هل دهد یا با حرکات خشن مانعپیشروي بازیکن مهاجم گردد. اگر خطاي شخصی روي بازیکن در حال شوت باشد پس از ثبت خطا در جدول، جریمهوي عبارت است از:الف) اگر توپ گل نشود، به آن بازیکن دو یا سه پرتاب آزاد (با توجه به اینکه خطا در منطقه دو یا سه امتیازي اتقاقافتاده باشد) تعلق می گیرد.ب) اگر توپ گل شود، امتیاز گل قبول است (دو یا سه امتیاز) و یک پرتاب آزاد اضافی نیز به بازیکن داده می شود.**محدودیت خطاي شخصی: هربازیکن پس از انجام پنج خطاي شخصی باید زمین بازي را ترك کرده و بازیکندیگري جایگزین وي گردد. این محدودیت قانون پنج خطا نام دارد.خطاي طرفین: خطایی است که دو بازیکن مخالف روي همدیگر در یک زمان انجام می دهند. براي هر یک ازبازیکنان خطا اعلام و براي هر دو ثبت می شود و تیمی که در زمان وقوع خطا مالک توپ بوده، بازي را از بیرون خطاوت آغاز می کند، در غیر اینصورت با توجه به قانون تناوبی مالکیت توپ، داور مالک توپ را مشخص میکند.خطاي غیر ورزشي: خطاي شخصی است که به طور عمد روي بازیکن با توپ و یا بدون توپ صورت میگیرد وجریمه آن دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین می باشد.هرگونه خطایی خارج از روحیه ورزشکاري را با دیسکالیفه (اخراج از :(disqualification) خطای ديسكالیفهزمین بازي) جریمه شده و دو پرتاب آزاد و نیز مالکیت توپ (از وسط زمین) به حریف داده می شود.خطاي تیمي: در هر ده دقیقه از زمان قانونی بازي، تیمی که خطاهاي انجام شده آن بیش از 4 خطا باشد،محدودیت خطاي تیمی اش پایان یافته و جریمه آن دو پرتاب آزاد توسط بازیکنی که خطا روي آن (در هر کجاي زمین)اتفاق افتاده است می باشد.