آموزش والیبال : جزئیات کامل ابعاد زمین، توپ و تور والیبال

خط وسط : زمین بازی را به دو زمین مساوی ۹×۹متر تقسیم می کند این خط در زیر تور ، از وسط خط طولی یک طرف به وسط خط طولی طرف دیگر کشیده می شود.

منطقه حمله یا منطقه یک سوم : در هر طرف زمین یک خط که در فاصله ۳ متر ی موازی خط وسط است منطقه جلوی یا یک سوم را نشان می دهد.

منطقه سرویس : منطقه سرویس به پهنای ۹ متر در پشت هر خط عرضی است ، از پهلو به وسیله دو خط کوتاه محدود است . طول هر کدام ۱۵ سانتی متر به فاصله ۲۰ سانتی متر در امتداد خط طولی که چسبیده به خط نیست جزومنطقه سرویس هستند.

مشخصات تور: تور به پهنای یک متر و طول ۵/۹ متر است و از شبکه های مربع شکل و رنگ سیاه با ابعاد ۱۰×۱۰ سانتی متر ساخته شده است

نوارهای کناری : دو نوار سفید به طور عمودی به دو کنار تور بسته می شود به طوری که کاملاً بالای خط طولی هر طرف قرار می گیرد .

آنتــن : میله ای قابل انحنا است به طول ۸۰/۱ متر و قطر ۱۰ میلی متر از فایبر گلاس یا مشابه آن ساخته شده است . دو آنتن به قسمت خارجی نوارهای کناری طرفین مخالف هم به تور بسته می شود که ۸۰ سانتی متر بالای تور و یک متر در تور با دو رنگ مختلف ساخته شده است . ( ترجیـحاً قــرمـز و سفیــد )

توپ ها : از جنس چرم ، محیط توپ ۶۵ تا ۶۷ سانتی متر و وزن توپ ۲۶۵ تا ۲۸۵ گرم می باشد . فشار باد ۳۰/۰ الی ۳۲۵/۰ کیلو گرم بر سانتی متر باشد . رنگ توپ سفیــد و یا مخلوطی از زرد و آبی و سفید و غیـره می باشد.

تیم ها : یکتیم می تواند حداکثر ۱۲ بازیکن ، یک مربی و یک کمک مربی و یک فیزیوتراپ باشد.

۱۰٫ تجحیــزات : تجحیزات یک بازیکن شامل : پیراهن ، شورت ، جوراب و کفش ورزشی است . لباس ها متحدالشکل جز بازیکن آزاد ( لیبــرو) پیراهن بازیکن از ۱ الی ۱۸ شماره گذاری می شود . شماره ها باید در وسط جلو و وسط پشت پیراهن با رنگی متفاوت از رنگ پیراهن باشد . حداقل بلندی آنها در روی سینه ۱۵ سانتی متر و بر روی پشت ۲۰ سانتی متر و پهنای آن ۲ سانتی متر باشد.

۱۱٫ خطای بازی : چنانچه دو یا چند خطای پیاپی اتفاق افتد ، فقط اولین خطا محاسبه و اعلام می شود . چنانچه دو یا چند خطا به طور هم زمان و توسط دو بازیکن از دو تیم مخالف اتفاق افتد ، خطای طرفین محسوب شده و رالی دوباره تکرار می شود. ( توپ به جا اعلام می شود )

۱۲٫ برنده یک ست یا گیــم : برنده ست ( به استثنای ست نتیجه ست پنجم ) تیمی است که زودتر ۲۵ امتیاز کسب نماید و حداقل ۲ امتیاز از تیم حریف بیشتر باشد . در حالت تساوی ۲-۲ ست نتیجه ( ست پنجم ) تیمی که به امتیاز ۱۵ برسد برنده محسوب می گردد ، مشروط بر اینکه اختلاف ۲ امتیاز باشد.

هرگاه تیمی از بازی کردن خودداری نماید، نتیجه بازی ۰-۳ با امتیازهای ۰-۲۵ در هر ست اعلام می شود و تیم برنده ۲ امتیاز کسب می کند و امتیاز کسب شده توسط تیم غایب صفر می باشد.

۱۳٫ امتیازات : در والیبال برای تیم برنده ۲ امتیاز و برای تیم بازنده ۱ امتیاز در نظر گرفته می شود.

۱۴٫ قرعه کشی : قبل از مسابقه داور اول ، قــرعه کشی را برای زدن سرویس و انتخاب سمت زمین در ست اول انجام می دهــد ، اگر بازی به ست پنجم کشیــده شود ، مجـدداً قــرعه کشی انجــام خــواهــد شــد . قـرعه کشی د رحضور سر گروه ( کاپیتان ) صورت خواهد گرفتنو برنده قرعه حق انتخاب زدن سرویس یا دریافت سرویس یا سمت زمین را دارد . در تمامی اوقات باید ۶ بازیکن از هر تیم در داخل میدان حضور داشته باشند.

۱۵٫ جاگیــری: سه بازیکن نزدیک تر به تور ، بازیکنان ردیف جلو می باشند که مناطق ۲ ( سمت راست ) ۳ ( وسط ) و ۴ ( سمت چپ ) . سه بازیکن دیگــر بازیکنــان ردیف عقــب زمین هســتند که به ترتیب مناطق ۵ ( سمت چپ) ش۶ ( وسط) و ۱ ( سمت راست ) را اشغال می کنند.

۱۶٫ چرخش : وقتی که تیم دریافت کننده سرویس ، حق زدن سرویس را به دست می آورد ، بازیکنان این تیم باید در جهت عقربه ساعت به فاصله یک منطقه ، چرخش کنند.

۱۷٫ در هنگام سرویس : توپ باید از دست رها و یا بالا انداخته شود و با دست یا هر قسمت از بازو زده شود.

۱۸٫ در لحظه زدن سرویس یا جدا شدن پاها از زمین برای سرویس پرشی زننده سرویس نباید زمین بازی یا زمین خارج از منطقه سرویس را لمس نماید. بعد از زدن سرویس زننده می تواند در داخل زمین بازی یا در خارج از منطقه سرویس فرود آید یا قدم بگذارد .

۱۹٫ زننده سرویس باید بعد از سوت داور در مدت ۸ ثانیه سرویس بزند.

۲۰٫ اگر قبل از سوت داور اول سرویس زده شود باطل اعلام شده و سرویس تکرار می شود.

۲۱٫ خطای چرخشی : دونوع خطا را می توان عنوان کرد : خطای طولی و خطای عرضی . اگر بازیکن منطقه عقب نسبت به بازیکن منطقه جلو به تور نزدیک تر باشد خطا صورت می گیرد . برای مثال اگر بازیکن منطقه ۱ نسبت به بازیکن منطقه ۲ به تور نزدیک تر باشد خطا صورت می گیرد . خطای عرضی اگر بازیکن منطقه ای در جلو با عقب نسبت به بازکن کناری به خط عرضی جابه جای شود خطا صورت می گیرد . برای مثال اگر بازیکن منطقه ۶ جای بازیکن منطقه ۵ قرار گیرد خطا صورت می گیرد.

۲۲٫ خطای چرخش :زمانی صورت می گیرد که زدن سرویس بر طبق چرخش انجام نشــود .

۲۳٫ تعویض ها : به هر تیم اجازه داده می شود در هر ست ۶ تعویض انجام دهد به این صورت که بازیکن از زمین خارج می شود و مجددً به جای همان فــرد بر می گردد.( بازیکن ذخیره یک بار وارد زمین شده و خارج می گردد)

۲۴٫ بازیکن لیبــرو( آزاد ): قبل از شروع مسابقه نام بازیکن لیبــرو باید در برگ امتیازات مسابقه ( برگ منشی ) در محل ویژه ثبــت گردد. بازیکن لیبــرو باید پیراهنی به رنگ متفاوت از سایر بازیکنان داشته باشد . لیبرو می تواند با بازیکنان عقب زمین ۱ و ۵ و۶ تعویض گردد بدون اجازه داور ، ولی طبق مقررات ، لیبرو می تواند بعد از هر رالی جایش را با این مناطق تعویض نماید ، تعویض لیبرو باید حتماً از ۶ متر زمین تعویــض شود.

۲۵٫ سرویس : عمل برای به جریان انداختن توپ در بازی است . سرویس را بازکن سمت راست ردیف عـقب زمین که در منطقه سرویس قرار می گیرد می زند.

۲۶٫ شرایط زدن ســرویــس:

توپ باید بعد از بالا انداختن یا رها شدن از دست و قبل از تماس با سایر قسمت های بدن یا زمین با یک دست یا هر قسمــت از بازو زده شود :

زننده سرویس باید در محل سرویس قرار گیرد و خط را لمس نکند و از محوطه سرویس خارج نشود.
زننده سرویس باید بعد از سوت داور اول در مدت ۸ ثانیه سرویس را بزند .
اگر قبل از سوت داور اول سرویس زده شود باطل اعلام شده ، سرویس تکرار می شود.
اگر سرویس به تور برخورد کند و به زمین حریف برود خطا محسوب نمی شود .
دفاع و حمله روی ضربه سرویس خطا محسوب می شود.

برنده ســت : ( به استثنا نتیجه ست پنجم ) تیمی است که زودتر ۲۵ امتیاز را کسب کند و حداقل ۲ امتیاز از تیم حریف بیشتر باشد.

۲۸٫ در حالت تساوی ۲۴-۲۴ بازی ادامه می یابد تا یکی از تیم ها به برتری ۲ امتیاز برسد. یعنی ۲۶-۲۴

۲۹٫ ست پنجم امتیاز ۱۵ می باشد و تیم برنده باید حداقل ۲ امتیاز نسبت به حریف بیشتر باشد .

۳۰٫ قبل از شروع اگر تیم ها زمین دیگری برای گرم کردن در اختیار داشته باشند هر تیم به مدت ۳ دقیقه روی تور به گرم کردن خود بپردازند . در غیر این صورت هر تیم می تواند مدت ۵ دقیقه روی تور تمرین کند.

۳۱٫ بازیکن لیبرو در بازی دارای محدویت بوده و نمی تواند ضربه حمله را در شرایطی که ارتفاع توپ بالاتر از تور باشد ، از هر جا و مکانی کامل کند.

۳۲٫ بازیکن لیبرو حق سرویس زدن ، دفاع کردن و کار روی تور را ندارد.یک باریکن حق ندارد ضربه حمله را در شرایطی که ارتفاع توپ را از لبه بالای تور بیشتر است با پاس لیبرو که در منطقه یک سوم پاس را با پنجه داده کامل نماید ، چنانچه لیبرو پاس پنجه را از پشت منطقه حمله یا یک سوم ساخته ( ارسال ) کند بازیکن آزاد است ضربه حمله را کامل کند

۳۳٫ بازیکن لیبرو نمی تواند به عنوان سرگروه ( کاپیتان ) تیم باشد .

۳۴٫ تعویض لیبرو با بازکنان عقب زمین ، تعویض قانونی محسوب نمی شود فقط زمان تعویض حتماً باید یک رالی انجام گیرد . لیبرو برای تعویض فقط می تواند درجلوی نیمکت تیم خود از محل خط کناری زمین بازی در ناحیه بین خط حمله و خط انتخاب داخل و خارج گردد.

۳۵٫ هر تیم حق دارد ، حداکثر از سه ضربه ( به علاوه دفاع قانونی ) برای برگشت توپ استفاده نماید . اگر بیش از سه ضربه باشد خطا محسوب می شود.

۳۶٫ تماس های هر تیم نه تنها شامل تماس های عمدی بازیکن با توپ است ، بلکه برخوردهای غیر عمدی توپ با بازیکن را نیز شامل می شود.

۳۷٫ یک بازیکن ذخیره می تواند در هر ســت فقط یک بار داخل زمین شود و در جای بازیکن شروع کننده ســت بازی کند و او فقط می تواند با همان بازیکن که قبلاً به جایش وارد زمین شده جایگزین شود.

۳۸٫ یک بازیکن نمی تواند دو مرتبه پی در پی توپ ضربه بزند ( به استثنــاء دفاع روی تور )

۳۹٫ بازیکن مجاز است از زیر تور به فضای حریــف نفـــوذ کند مشروط بر اینکه مزاحمتی برای بازیکن حریف ایجاد نکند ( داخل محوطه ۹ متر زمین حریف نمی توان شد ).

۴۰٫ لمس زمین حریف با هر قسمت دیگر از بدن ممنوع است . بازیکن می تواند به منطقه آزاد زمین حریف نفوذ نماید مشروط بر اینکه مزاحمتی برای بازی حریف ایجاد نکند.

۴۱٫ وقتی که بازیکن توپ را بزند او می تواند میله ها ، طناب ها ، یا هر شیء دیگری که رد خارج از تمام طول تور قرار دراد لمس کند به شرطی که مزاحمت در بازی ایجاد نکند .

۴۲٫ چنانچه توپی که به داخل تور رانده شود باعث تماس تور با بازیکن حریف گردد این وضعیت خطا محسوب نمی شود.

۴۳٫ یک بازیکن توپ یا بازیکن حریف را در فضای حریف لمس کند و این وضعیت قبل از ضربه یا در زمان ضربه حمله توسط حریف صورت پذیرد خطا محسوب می شــود .

۴۴٫ تعداد وقفه های قانونی ( تایــم استراحت) : هر تیم حق دارد در هر ست از بازی حداکثــر از دو زمان استراحت ۳۰ ثانیه ای استفاده کند . در بازی های بین المللی عـلاوه بر یک استراحت ۳۰ ثانیه ای ، دو تایم استراحت اجباری یک دقیقه ای در امتیازات ۸و ۱۶ استفاده می کنند ولی در ست پنجم فقط دو تایــم استراحت ۳۰ ثانیه ای هر یک از تیم ها می توانند درخواست کنند و زمین ها در امتیاز ۸ تعـویض می شود.

۴۵٫ مجازات ها :
رفتار خشـن و بی ادبانه در مسابقات توسط هر عضو تیم با کارت زرد جریمه می شود . یعنی یک پوئن ( امتیاز ) از دست می دهد
رفتار زشت و تهاجمی توسط هر یک از اعضاء با کارت قرمز مجازات می شود و جریمه آن اخراج از یک پست از بازی می باشد .
رفتار تهاجمی و پرخاشجو توسط هر یک از اعضاء که با نشان دادن هم زمان کارت زرد و قرمز در یک دست داور باشد منجر به اخراج کامل از بازی خواهد شد.

۴۶٫ ارتفاع تور :

مردان : 2:43 متر
زنان : 2.22 متر

جوانان ( پسر) : تا ۱۸ سال 2:43 متر
نوجوانان پسر و راهنمایی : 2:35متر

مینی والیبال پسران : ۹ تا ۱۲ سال 2:10 متر
مینی والیبال دختران : ۹ تا ۱۲ سال 2:10 متر

تـذکرات : بازیکن لیبرو ، مجاز است با هر بازیکن ردیف عـقب زمین ( مناطق ۵ و ۶ و ۱ ) تعـویض گردد.

۴۷٫ در تمامی اوقات باید ۶ بازیکن از دو تیم در بازی باشنـد.

۴۸٫ ترتیب چرخش هم تیم باید به همان گونه که دربرگه ارنج شورع و تعیین شده در طول ست باقی بماند.

۴۹٫ چنانچه بعد از زدن سرویس خطا شود این خطا ، خطای جا گیری است که مجازات جریمه می شود.

۵۰٫ به هر تیم اجازه داده می شودکه رد هر ست حداکثر از ۶ بازیکن تعـویض استفاده کند یا یک یا چند بازیکن می تواند در یک نوبت تعویض شوند .

۵۱٫ یک بازیکن از آرنج شروع ست می تواند زمین بازی را ترک نموده و دوباره به زمین برگردداما فقط یک بار در هر ست و فقط به جای قبلی اش که در آرنج شروع ست بوده است .