یک عضو کمیته تغذیه فدراسیون پزشکی و ورزشی با بیان اینکه : :« از اصلی ترین عوارض مکمل ها، اثرات نامطلوب بر روی سیستم جنسی فرد است.» خاطرنشان کرد:«استفاده از مکمل ها به صورت خودسرانه و نادرست به خصوص در ترکیبی با دارو می تواند مضر و حتی تهدید کننده حیات باشد.»
متاسفانه بدنسازی در ایران به علت استفاده از مکملها و ترکیبات پروتئینی گوناگون، بسیار خطرناک و پرحاشیه است. خیلی از مکملهایی که پیروان زیادی هم در بین بدنسازان دارند، از بهداشت و کیفیت خوبی برخوردار نیستند. حتی در عالی ترین حالت هم این مکملها میتوانند تاثیرات نامطلوب و بسیار مضری بر کلیهها و کبد افراد مصرفکننده بر جای بگذارند.»
شاید بتوان به جرات گفت که اصلا بدنسازی با این شیوهای که این روزها در میان جوانهای ما مد شده، اصلا ورزش نیست و بیشتر افرادی که به سمت آن میروند، به شدت با جان و سلامتی خود بازی میکنند.
افرادی که بنا به هر دلیلی از داروهای بدنسازی استفاده کردهاند و دچار عوارض آن مانند از دست دادن کلیهها و پیوند این عضو حساس شدهاند، باید بدانند که یکی از حساسترین شرایط رژیمدرمانی باید در مورد آنها اعمال شود. در رژیم افراد مبتلا به ناراحتیهای کلیه و کسانی که پیوند کلیه شدهاند، کل مقدار و نوع پروتئین، مایعات، املاح اصلی مانند سدیم، پتاسیم، فسفر، بیکربنات و تعادل اسیدی و بازی مواد غذایی دریافتی آنها باید به شدت کنترل و رعایت شود. این مقدار از مواد دریافتی هم بر اساس آزمایشهای پاراکلینیک، حجم دفعی هر ادرار و سایر مشخصات فردی هر بیمار تعیین میشود.
چنین افرادی باید علاوه بر پزشک معالج خود، تحت درمان یک متخصص تغذیه که در این زمینه فعالیت داشته است هم باشند تا او با چیدن یک برنامه غذایی مناسب، از بروز مشکلات بیشتر در بیمار، پیشگیری کند. متخصصان تغذیه در مورد بیمارانی کلیوی، به صورت جداگانه و تکبهتک نظر میدهند و برنامه غذایی ارائه میکنند. به همین دلیل ما نمیتوانیم بگوییم تمام افرادی که تحت پیوند کلیه قرار گرفتهاند، باید چه خوراکیهایی بخورند و چه خوراکیهایی نخورند.
یک عضو هیئت علمی جشنواره و همایش تناسب اندام و بدنسازی با بیان اینکه::« مصرف زیاد برخی از عناصر می تواند خطرناک باشد.» هشدار داد:« میزان آهن موجود در برخی از مولتی ویتامین مینرال ها بالا است و مصرف آهن اضافی و تجمع آن در بدن می تواند شانس ابتلا به بیماری های قلبی وعروقی و برخی از بیماری های بدخیم را افزایش دهد.»
دکتر نیستانی معتقد است:« اما این مکمل ها اثرات مثبتی می توانند داشته باشند به عنوان مثال بر توان ورزشکاران و یا ظرفیت تنفسی آنها ممکن است تاثیر مثبتی داشته باشد و یا کارایی ورزشکار را افزایش دهد اما تاکید می کنم مصرف مکمل ها دوزی دارد و برمبنای فعالیتی که ورزشکار انجام می دهد باید دوز تعیین شود.»
دکتر نیستانی ادامه داد:« بسیاری از ورزشکاران بدنسازی هورمون مصرف می کنند اما یادمان باشد هورمون یک ماده تنظیم کننده است. به عنوان مثال کار انسولین تنظیم قند خون بدن است. هورمون رشد در زمان رشد یک افزایش ترشح دارد برای اینکه رشد طولی داشته باشیم و از بعد از بلوغ نیز ترشح آنها کاهش پیدا می کند چرا که صفحات استخوان بسته می شوند اما این هورمون بر متابولیسم قند خون نیز اثر دارد همچنین بر توزیع چربی در بدن اثر دارد و اگر فردی کمبود هورمون رشد در بدن نداشته باشد با مصرف اضافه آن یک نوع بیماری عامدانه ای در بدن خود ایجاد می کند.»
وی افزود:« حتی در برخی از منابع ذکر شده است که برخی از ورزشکاران در باشگاه ها به خود انسولین تزریق می کنند که بسیار خطرناک است یا برخی از ورزشکاران به صورت هفتگی “ناندرولون” یا “سوما” تزریق می کنند. حتی برخی از داروهای استروئیدی که برای تزریق به اسب است، استفاده می کنند تا رشد ماهیچه ای داشته باشند که تردیدی نداشته باشید که عارضه ایجاد می کند.»
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تاکید کرد:« توصیه می شود ورزشکاران برای مصرف مکمل های تغذیه ای با یک متخصص تغذیه که در زمینه تغذیه ورزشکاران تجربه دارد مشاوره کنند و هرچیزی که می شنوند و می بینند را بر روی خود امتحان نکنند و مصرف نکنند. همچنین توصیه می شود از مکمل های هورمونی استفاده نشود اگر هم ضرورت ورزش چنین چیزی را ایجاب می کند باید قبل از استفاه حتما از یک متخصص غدد مشاوره بگیرید و بگذارید عوارض و سود و زیان آن را برای شما تشریح کند تا در نهایت خودتان تصمیم بگیرید که به صرفه است از آن استفاده کنید یا نه؟»